Mehmed Şevki'nin Sülüs ve Nesih Meşkleri: İslam Hat Sanatı Alıştırma Kitapları

IRCICA, Hattat Mehmed Şevkı Efendi’nin (1829-1887) sülüs-nesih hat meşklerini derlediği kitabın gözden geçirilmiş ve genişletilmiş üçüncü baskısını yayınladı. Kitabın 1999 tarihli ilk baskısı İslam İşbirliği Teşkilatı’na bağlı İslam Kültür Mirasını Koruma Komisyonu’nun (ICPICH) yayını olarak, ICPICH’in Sekreteryası ve İcra Kurumu görevini yürüten IRCICA tarafından hazırlanmıştı. İkinci baskısı ICPICH’in 2000’de IRCICA ile birleştirilmesinden sonra IRCICA’nın sanat serisinde, 2010’da çıkmıştı. Hat sanatını öğrenenlerden ve aynı zamanda sanatseverlerden büyük ilgi gören kitabın üçüncü baskısında meşklerin tıpkıbasımlarıyla beraber açıklayıcı bilgiler verilmiş, başlangıç kısmında genel olarak hat öğretimi, süreçleri ve yöntemleri, Mehmed Şevkı Efendi’nin çalışmaları ve öğrencileri için hazırladığı meşkler hakkında Prof. M. Uğur Derman’ın bilgilendirici yazıları yer almıştır.​

Mehmed Şevkı hat eğitimini küçük yaştan itibaren İstanbul’da görmüş, dayısı Mehmed Hulûsi Efendi’den (ö. 1874) sülüs-nesih ve rıkâ’ öğrenerek on iki yaşındayken icazet almıştır. Çalışmalarını sürdürmüş, Hâfız Osman (ö. 1698) ve Mustafa Râkım (ö. 1826) gibi müstesna hattatların eserlerinden ilhamla “Şevkı Mektebi” olarak anılacak üslûbunu bulmuştur. Askerî kâtiplerin yetiştiği okulda hocalık yapmış, öğrenci gruplarına özel dersler vermiş, aynı zamanda Harbiye Nezâreti Mektubî Kalemindeki asıl görevine devam etmiştir.​

IRCICA’nın yayınladığı bu kitapta Mehmed Şevkı’nin müfredât (tek tek harflerle çalışma) ve mürekkebât (harf bileşimleriyle çalışma) için meşkı Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde bulunan asıllarından tıpkıbasımla verilmiş, takip eden kısımda Kubbealtı Kültür ve Sanat Vakfı’nda, Ekrem Hakkı Ayverdi koleksiyonunda muhafaza edilen mürekkebât ile Elif Kasidesi’nin tıpkıbasımları sunulmuştur. Son bölümde ise yine Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesindeki aslından tıpkıbasımla, Mehmed Şevkı Efendi’nin mürekkebât meşkı olarak tertibine önem verdiği Hilye-i Nebevî’nin bu şekilde hazırladığı bir metni yer almaktadır. Kitap IRCICA’dan istenebilir.