Sultan II. Selim Döneminde Haremeyn
Derleme, tercüme ve inceleme: Fazıl Bayat
Cilt IV, Osmanlı Arşiv Belgelerinde Arap Ülkeleri Tarihi serisi no. 3
IRCICA, İstanbul, 2015, 308 s.+ CD, seçilmiş belgelerin baskıları
(belge metinleri Osmanlı Türkçesi; tercüme ve inceleme: Arapça)
ISBN: 9789290632849
IRCICA’nın Arap ülkelerinin tarihini ilgilendiren, T.C. Devlet Osmanlı Arşiviindeki (İstanbul) belgelerden derlediği kitaplar serisinin temel amacı çalışma dili Arapça olan araştırmacıların bu kaynakları kullanımına yardımcı olmaktır. 2010, 2011 ve 2014’te yayınlanan ilk üç ciltte (Yavuz) Sultan I. Selim (s. 1512-1520) ve (Kanuni) Sultan II. Süleyman (s. 1520-1566) devirlerine ait belgeler yer almaktadır. Dördüncü cilt ise Sultan II. Selim (s. 1566-1574) döneminde Harameyn (Mekke el-Mükerreme ve Medine el-Münevvere) ile ilgili belgeleri ihtiva etmektedir.
İlgili dönemden kalan belgelerin sayısı nispeten fazladır. IRCICA uzmanlarından Dr. Fazıl Bayat bu cildi de öncekilerle aynı metodu takip ederek hazırlamış, belgelerin çeviriyazılarını çevirilerini ve incelemelerini vermiştir. Kullanıcıların çalışmasını kolaylaştırmak için kitaba detaylı bir ideks eklenmiştir. Bu ciltte incelenen belgeler Osmanlı Arşivindeki 7-26 no.lu Mühimme Defterleri’nin Hükm-i Humayun bölümlerinden seçilmiştir.
Kitapta Harameyn ile ilgili belgeler 14 konu başlığı altında sınıflandırılmıştır: Mekke’deki inşaat ve hizmetler; Medine’deki inşaat ve hizmetler; Arafatsu kanalıyla ilgili projeler; Medine’de Peygamber’in Camiinin ziyaretçilerine su temini; Harameyn’de değişik hizmetlerde çalışanlar; vakıflar ve din işleri; Harameyn’in bakım ve temizliği; okullar; vakıfların hizmetleri ve kaynakları; bölge halkına zahire ve çorba temini; Hac işleri ve hacılar; Mekke’nin önde gelenleri; Harameyn’de ekonomik işler; ve muhtelif konular.